Hartaandoeningen komen vaker voor bij vrouwen (maar wel later)

Dacht jij ook dat hartaandoeningen bij vrouwen minder vaak voorkomen dan bij mannen? Dat is helaas niet waar: er sterven meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziekten. Wel krijgen vrouwen gemiddeld 7 tot 10 jaar later last van hun hart, waarschijnlijk door de beschermende invloed van vrouwelijke hormonen. Wanneer deze na de overgang wegvallen, beginnen vrouwen aan een inhaalslag.

Vrouwen hebben vaker last van de kleine bloedvaatjes

Als we inzoomen op hartziekten die veroorzaakt worden door zuurstoftekort van de hartspier, zijn er duidelijke verschillen. Mannen hebben vaker vernauwingen in de slagaders van het hart, de kransslagaders. Bij vrouwen is de kalkafzetting in deze vaten veel minder en als er vernauwingen zijn, zijn deze vaak minder ernstig.

Dr. Elif Aribas (Erasmus MC) heeft aangetoond dat hartklachten bij vrouwen vaak voortkomen uit afwijkingen in de kleine haarvaatjes rond het hart, de arteriolen. Dit wordt ook wel ‘microvasculaire ziekte’ genoemd.

Vrouwen hebben heel andere klachten dan mannen

Problemen in de kleine haarvaten bij het hart zijn ingewikkeld en stapelen zich langzaam op. Onderzoek van het Erasmus MC suggereert dat dit verband houdt met dezelfde risicofactoren als aderverkalking.

Microvasculaire ziekte veroorzaakt een ander klachtenpatroon dan de klassieke druk op de borst met uitstraling naar de linkerarm. Bij vrouwen zijn deze klachten soms helemaal niet aanwezig. In plaats daarvan klagen ze vaak over kortademigheid bij inspanning, hartkloppingen, vermoeidheid, duizeligheid of een onrustig gevoel.

De rol van hormonen

Minder vrouwelijke hormonen tijdens de menopauze kan de kans vergroten op het risico van hart- en vaatziekten bij vrouwen. Tijdens de menstruatie hebben vrouwen vaker hartkloppingen en pijn op de borst door lage oestrogeenniveaus.

Ziekte van de kleine bloedvaatjes is lastiger aan te tonen

Bij vrouwen lijken de kransslagaders meestal normaal wanneer ze worden bekeken met een CT-scan of hartkatheterisatie. Dan wordt vaak gezegd dat de klachten niet door het hart veroorzaakt worden, maar dat kan dus tóch wel het geval zijn.
Om microvasculaire ziekte aan te tonen, moet gekeken worden naar de functie van de kleine bloedvaatjes. Tegenwoordig zijn er speciale vrouwenpoli's in de meeste ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra.

Ben je vrouw en heb je onverklaarde (hart)klachten? Maak dan eens afspraak op een vrouwenpoli. Het is de moeite waard.

Opereren is niet de oplossing, gezonder leven wel!

De kleine bloedvaatjes kunnen niet gedotterd worden. En een operatie doen om omleidingen te maken (de bekende bypass) heeft ook geen zin.

Toch is het wel mogelijk om hartklachten bij vrouwen aanzienlijk te verminderen. Verbeter onder andere je levensstijl: minder stress, genoeg slaap, gezond eten en bewegen. Daarnaast zijn er medicijnen die de klachten kunnen verlichten.

Medicatie en sekseverschillen

Dr. Michelle Schreuder (Erasmus MC) zegt wel dat medicatie voor vrouwen met hart- en vaatziekten opnieuw moet worden bekeken. De studie toont aan dat medicijnen bij vrouwen verschillende bijwerkingen kunnen veroorzaken in vergelijking met mannen. Dit benadrukt het belang van het afstemmen van medicatie op de specifieke behoeften van vrouwen.

Erasmus MC benadrukt belang van apart bestuderen van mannen en vrouwen in medisch onderzoek en behandeling. Vrouwen moeten niet meer als 'subgroep' worden gezien. Ze vormen namelijk de helft van de bevolking.