Feiten & fabels over cholesterol

Een hoog cholesterolgehalte is niet zo erg als je jong bent

Helaas, dit is een fabel. Op jonge leeftijd ben je je misschien niet bewust van een hoog cholesterolgehalte. Maar een te hoog cholesterol is wel degelijk iets om op te letten! Een hoog cholesterol verhoogt namelijk de kans op hart- en vaatziekten.

Je lichaam maakt zelf cholesterol aan

Feit: onze lever maakt zelf cholesterol aan. Het lichaam gebruikt cholesterol als bouwsteen voor cellen en hormonen en voor de aanmaak van gal. De lever maakt precies zoveel aan als nodig is. Maar door een ongezonde leefstijl komt er meer cholesterol in je bloed. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je veel verzadigd vet eet of overgewicht hebt. Soms is een hoog cholesterol ook erfelijk. Deze aandoening wordt Familiaire Hypercholesterolemie (FH) genoemd.

Van een hoog cholesterol voel je niets

Dat klopt. En daarom is het belangrijk dat je het af en toe laat meten. Een bloedonderzoek laat de hoogte van je cholesterol zien. Mocht je tijdens een bloedonderzoek een hoge cholesterolwaarde hebben, dan betekent dat niet direct dat je cholesterol structureel verhoogd is. Het kan een uitschieter zijn omdat de waarden kunnen schommelen. Het is daarom verstandig om meerdere cholesterolmetingen te laten doen. Zo krijg je een goed beeld van de daadwerkelijke waarde.

Er bestaat maar één soort cholesterol

Dit is zeker niet waar. Wanneer de cholesterol wordt gemeten, wordt er naar meerdere stoffen gekeken: onder andere LDL, HDL en triglyceriden. Al die waardes tellen mee voor de totale uitslag. Is je cholesterol 5,0 mmol/l of lager, dan is dat goed. Bij 8,0 mmol/l of meer is je cholesterol sterk verhoogd.
Wat is nu precies het verschil tussen die verschillende soorten cholesterol?

HDL-cholesterol = goed cholesterol

HDL-cholesterol bestaat uit hele kleine deeltjes die gemakkelijk door je bloedbaan bewegen. Dit cholesterol hoopt zich niet op in het lichaam. HDL-cholesterol beschermt je tegen hart- en vaatziekten. HDL-cholesterol wordt daarom ook wel de goede cholesterol genoemd.

LDL-cholesterol = slecht cholesterol

LDL-cholesterol hoopt zich wél op in je lichaam. Het kan zich nestelen aan de binnenwand van de bloedvaten waardoor die vernauwen. Dit komt vaak voor op plekken waar de aders beschadigd zijn, bijvoorbeeld door een slechte leefstijl (roken!). Ook leeftijd en bloeddruk kunnen een rol spelen.

Triglyceriden = slecht vet

Triglyceriden zijn een type vet dat we vooral binnenkrijgen met eten. Na een maaltijd met veel vet zullen de waarden hoog zijn. Dat wil je liever niet: een hoog triglyceridengehalte draagt bij aan slagaderverkalking.

Om cholesterol te verlagen heb je medicijnen nodig

Je kunt je LDL-cholesterol en je triglyceriden zelf verlagen door je eetpatroon aan te passen. Kies bijvoorbeeld voor voeding die veel vezels bevat zoals fruit en volkorenproducten. Gebruik minder verzadigd vet en probeer wat af te vallen. Vooral buikvet zorgt voor een hoger cholesterol. Daarnaast is het belangrijk om voldoende te bewegen en niet te roken.
Het is verstandig om af en toe je cholesterol te laten meten door middel van een bloedonderzoek. Mocht daaruit blijken dat je een verhoogd cholesterol hebt, neem dit signaal dan serieus. Je weet namelijk nooit wanneer het een écht probleem gaat vormen in je leven.